Obszar, na którym położony jest powiat kazimierski określany jest przez geografów Niecką Nidziańską, która jest częścią Wyżyny Małopolskiej. Ściślej rzecz biorąc, powiat kazimierski rozpościera się na części Niecki, zwanej Płaskowyżem Proszowickim.

     Podłoże lessowe oraz zmieniające się w przeszłości warunki klimatyczne nie sprzyjały powstawaniu lasów. Dlatego też przeważają tu ciepłolubne zarośla z licznie występującą leszczyną. Osobliwością przyrodniczą są tzw. murawy kserotermiczne porastające stoki licznych wzniesień. Są wśród nich rzadkie i prawnie chronione: miłek wiosenny, zawilec wielokwiatowy, dziwięćsił bezłodygowy, przebiśnieg, sasanka i inne.

      Osią powiatu jest rzeka Nidzica licząca 63 km długości. Źródło Nidzicy znajduje się w Rogowie na północ od Miechowa, na wysokości 280 m n.p.m. Dopływy Nidzicy w okolicach Kazimierzy Wielkiej to m.in.: Małoszówka i Jawornik.  Największą osobliwością powiatu są odkryte w latach 60 – tych ubiegłego stulecia źródła geotermalne w Odonowie koło Kazimierzy Wielkiej. Aktualnie nie eksploatowane, być może w przyszłości staną się szansą utworzenia uzdrowiska.

Powiat kazimierski jest powiatem położonym na terenie województwa świętokrzyskiego, został reaktywowany w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Kazimierza Wielka.

W skład powiatu wchodzą: